Chemische reiniging

Reinigingsmiddelen zijn grofweg onder te verdelen in watergedragen reinigers en reinigers op oplosmiddelenbasis. De eerste keus zal, waar mogelijk, altijd vallen op watergedragen reinigers. Deze reinigingssoort wordt gebruikt bij het verwijderen van kalk, zouten, atmosferische vervuiling, (huid)vetten, etc. Een watergedragen reinigingsmiddel bevat een aantal componenten die voor de daadwerkelijke reiniging zorgen. Deze middelen worden op grond van de zuurgraad onderverdeeld in een zuur, neutraal of alkalisch product. Afhankelijk van de soort vervuiling en ondergrond wordt een keus gemaakt tussen deze drie opties.

De zuurgraad wordt uitgedrukt in pH. Dit is een getal dat aangeeft wat de zuursterkte van een bepaald product is. Let echter wel op: een product met een lage pH bevat veel zuur en een product met een hoge pH bevat weinig zuur. De producten met een hoge pH bevatten namelijk veel base (alka­li). De grens tussen zuur en alkalisch is gestel op pH-7. Producten boven pH-7 zijn basisch (alkalisch), producten met een pH onder pH-7 zijn zuur. De producten die rond de pH-7 schommelen (pH-6 tot pH-9) worden neutraal genoemd. Verder wordt nog onderscheid gemaakt tussen een sterk of zwak zuur- of alkalisch product.

De opbouw van een watergedragen product

Over het algemeen bestaat een watergedragen reinigingsmiddel uit de volgende onderdelen:

• water
• tenside(s) (detergent/oppervlakte actieve stof)
• complexvormer(s) (kalkvanger, ontharder)
• pH bepalende stof(fen) (builder of drager)

Tensides zijn oppervlakte actieve stoffen die ervoor zorgen dat de overgang van het vuil naar het water wordt vergemakkelijkt. De reinigende werking van een watergedragen reinigingsmiddel wordt mede bepaald door dit onderdeel. Tenside zorgt daarnaast voor een verlaging van de oppervlaktespanning. Dit maakt het voor vuildeeltjes gemakkelijker om in het water terecht te komen. Een bijkomend voordeel van een lage oppervlaktespanning is het feit dat het water met het reinigingsmiddel veel dieper kan inwerken. De druppel kan dankzij de tenside veel gemakkelijker zijn werk doen in kleine gaatjes, randjes, haarscheurtjes en dergelijke.

In kraanwater komt kalk voor dat een nadelige werking heeft op de binding van tensides met het te verwijderen vuil. Door ontharders toe te voegen aan een reinigingsmiddel zullen er weer meer tensides beschikbaar zijn voor het verwijderen van de vervuiling. Een ander woord voor ontharder is complexvormer of kalkvanger. Een complexvormer is een organisch product, zoals bijvoorbeeld EDTA, NTA, gluconaten en citraten.

De builder of drager die vaak in een watergedragen reinigingsmiddel zit is een zout dat wordt toegevoegd om de reinigende werking van de tenside te verhogen. Meestal verhoogt het ook de pH. Een hoge pH heeft als bijkomend voordeel dat bij sommige vervuilingen verzeping optreedt (bijvoorbeeld bij oliën en vetten). Dat betekent dat de olie wordt omgezet in een zeep en dus in feite tegen zichzelf gaat werken. Het hakt zichzelf in stukjes, wat vergelijkbaar is met het snijden van voedsel alvorens het op te eten (kauwen en verteren).

Zure bestanddelen in een watergedragen reinigingsmiddel helpen bij het verwijderen van kalkaanslag of metaaloxides zoals roest. Door de oplossing van kalk(aanslag) wordt het zuur grotendeels geneutraliseerd tot zouten. Zo levert het zout van fosforzuur, zwavelzuur en salpeterzuur (respectievelijk fosfaat, sulfaat en nitraat). Al deze zouten leveren een enorme bijdrage aan de bekende algengroei. Mede daarom heeft Chemka BV gekozen voor relatief makkelijk afbreekbare organische zuren, zoals melkzuur en citroenzuur. Deze stoffen komen namelijk ook voor in het menselijk lichaam en zijn dus volkomen onschadelijk.

Ook voor alkalische watergedragen reinigingsmiddelen maakt Chemka BV gebruik van relatief milde middelen die een hoge pH kunnen verkrijgen. Deze zijn dus vriendelijk voor mens, milieu en machine, in tegenstelling tot veel alkalische middelen die sterke alkalische stoffen bevatten. Het gebruik van zeer agressieve alkalische grondstoffen zoals kaliloog, natronloog, chloorbleekloog enzovoort zorgt er weliswaar voor dat de middelen uitstekend werken, maar verplichten ook corrosief- of giftigheidstekens. Bij Chemka BV kunnen we vrijwel al onze alkalische watergedragen reinigingsmiddelen vrij etiketteren dankzij onze keuze voor relatief milde middelen.

Reinigers op oplosmiddelenbasis

Over het algemeen worden er twee soorten oplosmiddelen ingezet: niet brandbare en brandbare oplosmiddelen. Niet brandbare oplosmiddelen zijn bijvoorbeeld gehalogeneerde koolwaterstoffen (HKW’s) zoals tri, tetra, dichloormethaan. Dit zijn prima reinigers, maar ze brengen een enorme belasting voor mens en milieu met zich mee. Ze zorgen voor een afbreking van de ozonlaag in de hogere luchtlagen. Voor Chemka BV zijn deze middelen dus absoluut uit den boze.

Ook brandbare oplosmiddelen hebben een flinke belasting voor het milieu. Naast het explosie- en brandgevaar des te meer reden om van deze producten af te zien. Ze dragen namelijk enorm bij aan de luchtvervuiling en dan met name smogvorming en vorming van ozon op het leefniveau. Ketonen, thinners, wasbenzine, alcoholen, esters en diverse andere koolwaterstofverbindingen zijn hiervan enkele voorbeelden. Deze stoffen worden ook veel in verven gebruikt. Hierdoor is alkyl of watergedragen verf momenteel erg populair. Daarnaast bevatten brandbare oplosmiddelen veel aromaten: verbindingen als benzeen, styreen en xyleen. Deze verbindingen kunnen een duidelijke invloed hebben op de vorming van kanker en daar komt nog bij dat ze gemakkelijk via de luchtwegen of de huid naar binnen kunnen dringen.

Chemka BV verkoopt ook oplosmiddelen, maar deze bevatten geen aromaten. Het gebruik van onze middelen is dus een stuk vriendelijker. Vaak zit er zelfs een prettige geur aan, wat het werken met zo’n product nog aangenamer maakt.